Khác với một Tây Ban Nha vừa cuồng nhiệt vừa mạnh mẽ trên những sàn đấu bò đầy căng thẳng và kịch tính mà chúng ta thường thấy. Rượu vang ở xứ sở này lại mang một màu sắc khác. Thậm chí nó còn được ví như nàng thơ trở thành nguồn cảm hứng vô tận trong các bức họa nổi tiếng của danh họa Picasso. Vậy nên nếu bạn là một người yêu thích rượu vang Tây Ban Nha thì đừng bỏ lỡ những điều thú vị mà Xwine chuẩn bị chia sẻ dưới đây
Nội Dung Bài Viết
Sơ lược về lịch sử
Câu chuyện tình yêu giữa Tây Ban Nha và cây nho đã kéo dài hơn 3.000 năm. Nghề trồng nho của Tây Ban Nha đã xuất hiện lần đầu tiên ở phía Nam bán đảo bởi những người đến từ Hy Lạp và Phoenicia. Một vài thế kỷ tiếp theo sau khi chinh phục được Tây Ban Nha người La Mã đã tiến hành mở rộng thêm nhiều vườn nho và mang đến nhiều phương pháp, phong cách sản xuất rượu mới vào xứ sở này.
Ấy thế nhưng phát triển chưa được bao thì đế chế La Mã bị suy tàn. Tây Ban Nha bị nhiều thế lực khác xâm chiếm, kết cục là nhiều đồn điền nho bị tàn phá. Đến tận thế kỷ 19, khi loài rận nho phylloxera bắt đầu phá hủy tất cả các cây nho ở nhiều nước Bắc Âu cộng với nền kinh tế bị suy giảm nghiêm trọng do chiến tranh tàn phá vào nửa đầu thế kỷ 20 các nhà sản xuất rượu vang của Tây Ban Nha đã phải làm việc rất vất vả và đều đặn để nâng cao chất lượng lẫn số lượng của rượu vang.
Nhờ vậy mà đến tận ngày hôm nay rượu vang đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa Tây Ban Nha. Giúp xứ sở bò tót đạt được nhiều thành tựu đáng ngưỡng mộ cả trong và ngoài nước như:
- 4000 nhà máy sản xuất rượu vang trên khắp cả nước.
- Tây Ban Nha là quốc gia có diện tích đất trồng nho lớn nhất châu Âu với khoảng 961.000ha chiếm 13% diện tích vườn nho trên thế giới.
- Sản lượng rượu vang đứng thứ hai trên thế giới.
- Đứng thứ 9 về lượng tiêu thụ trên toàn thế giới.
- Hơn 80.000 ha đất được đăng ký cụ thể và được ghi nhận là hữu cơ.
Tìm hiểu về các giống nho
Tây Ban Nha không có nhiều giống nho như các nước Ý và Pháp. Phần lớn rượu vang ở đây chỉ được làm từ một số loại nho. Nếu làm rượu vang đỏ người ta thường dùng các giống nho như Tempranillo , Bobal ,Garnacha và Monastrell còn làm rượu vang trắng thì các giống nho hàng đầu là Airen , Viura / Macabeo và Palomino và Albarino sẽ được chú trọng.
Trong đó Tempranillo là giống nho đặc trưng của Tây Ban Nha. Khi nói đên rượu vang Tây Ban Nha là người ta nghĩ ngay đến giống nho này. Đây là một loại nho đỏ có vỏ dày cùng hàm lượng anthocyanin cao đã làm nên những chai rượu vang đậm màu cùng tannin vừa phải, đồng thời chúng cũng cho ra hương vị cổ truyền mộc mạc và gần gũ. Chính vì thế mà rượu vang Tempranillo khá là phù hợp với thị hiếu của người tiêu dùng hiện đại.
Tempranillo là giống nho đặc trưng của Tây Ban Nha
Điều đáng ngạc nhiên nhất là giống nho được trồng phổ biến nhất ở xứ sở bò tót lại là Airen. Airen là giống nho trắng có nguồn gốc từ Tây Ban Nha, với đặc điểm nhận dạng là màu đồng hoặc hơi vàng, mép hơi đỏ nhạt và không gắt ở đầu. Đây là một giống rượu vang trắng năng suất cao có khả năng chống chịu hạn hán được người trồng ưa chuộng, nhưng nho của chúng thường biến mất thành các hỗn hợp vô danh và rượu mạnh. Những chai vang được làm từ giống nho này thì nổi bật với hương thơm táo, cùng hương dứa tươi mát, độ axit thấp, ít chua.
Airen là giống nho được trồng nhiều nhất ở Tây Ban Nha
Phương pháp làm rượu
Phong cách sản xuất rượu vang trên khắp Tây Ban Nha rất mộc mạc và mang đậm truyền thống của Thế giới cũ. Chính vì thế mà việc sử dụng nhiều thùng gỗ sồi trong thời gian dài để lên men rượu vang là điều rất cần thiết ở quốc gia này. Tuy nhiên, trong vài thập kỷ qua, ngành công nghiệp rượu vang của Tây Ban Nha đã tham gia vào quá trình hiện đại hóa và nắm bắt các kỹ thuật của Thế giới mới. Kết quả là đã có sự cải thiện đáng kể về số lượng lẫn chất lượng về rượu vang ở xứ sở này.
Các vùng sản xuất rượu vang
Tính đến năm 2020 có 138 vùng làm rượu vang chính thức ở Tây Ban Nha. Các vùng rất đa dạng về giống nho lẫn phương pháp sản xuất. Vì vậy, cách tốt nhất để tìm hiểu về rượu vang Tây Ban Nha là chia đất nước thành 7 khu vực khí hậu riêng biệt.
Khu vực Tây Bắc
Khác với các nơi khác của Tây Ban Nha khí hậu khu vực Tây Bắc khá mát mẻ với nhiều thung lũng xanh mượt trải dài nổi tiếng với một số giống nho được trồng ở các vùng vang có địa hình cao như : Albariño là loại nho trắng nổi tiếng được trồng chủ yếu ở vùng Rias Biaxas. Chúng có hàm lượng axit cao và phong cách cổ điển khiêm tốn, thanh lịch, có nhiều khoáng chất, mặn và cân đối.
Tiếp đến là Mencía giống nho chuyên sản xuất các loại rượu vang đỏ nhẹ, nhạt, tương đối thơm để tiêu thụ sớm được trồng trên hơn 9.100 hecta (22.000 mẫu Anh) được tìm thấy chủ yếu ở các vùng Bierzo, Ribeira Sacra. Cuối cùng là Godello giống nho quý hiếm của Tây Ban Nha với dư vị chính là bưởi cùng vỏ chanh và lê. Đây là giống nho chuyên sản xuất ra những loại vang ít khô, chứa nhiều dư vị tự nhiên, độ axit trung bình cao, độ chua đơn giản,..
Khu vực phía Bắc
Khu vực phía Bắc hay còn gọi là thung lũng sông Ebro và Duero là nơi bị ảnh hưởng bởi khí hậu Địa Trung Hải với sự biến đổi khí hậu ít dữ dội. Bởi thế cho nhiều vùng vang nổi tiếng như La Rioja, Ribera del Duero, Toro, Rueda, Cariñena,..đã cho ra đời các dòng vang được làm từ các giống nho như Tempranillo, Garnacha, Carignan, Verdejo, Viura.
Trong đó nổi bật nhất phải kể đến La Rioja vùng rượu vang hàng đầu của Tây Ban Nha chuyên sản xuất những chai vang có hương vị dễ uống và tính axit cao dễ kết hợp với nhiều loại thực phẩm.
Bắc Địa Trung Hải
Đây là khu vực có địa hình đa dạng tạo ra nhiều kiểu khí hậu độc đáo từ bờ biển cho đến đồi nội địa. Tại đây có các vùng rượu vang nổi tiếng như Cava, Priorat, Montsant sản xuất nhiều loại vang được làm từ các giống nho chính là Carignan, Garnacha, Cava: Macabeu (còn gọi là Viura), Parellada, và Xarel Lo.
Đặc biệt nhất phải kể đến ở khu vực này là loại rượu vang sủi tăm Cava- trải qua phương pháp lên men phụ truyền thống trong chai để tạo bọt giống như rượu Champagne ở Pháp. Tuy nhiên, thay vì sử dụng cùng một loại nho Pháp, họ kết hợp những loại nho bản địa làm cho rượu vang thơm ngon với sự tinh tế. Thế nên tạo ra nhiều loại Cava có màu trắng hoặc hồng và thường là sự pha trộn của nho Xarel-lo, Macabéo, và Parellada.
Nam Địa Trung Hải
Nam Địa Trung Hải là khu vực tuyệt vời cho người hâm mộ rượu vang hoa quả. Do có mùa đông ôn hòa và mưa nhiều, mùa hè khô và nóng hoặc ôn hòa, nhiệt độ và lượng mưa thay đổi vào mùa thu và mùa xuân. Nên các vùng rượu vang như Utiel-Requena, Yecla, Jumilla, Bullas trồng được các loại nho hấp dẫn là Monastrell, Bobal, Cabernet Sauvignon.
Để từ đó tạo ra các chai vang có sự pha trộn tuyệt vời của Cabernet Sauvignon với Monastrell được đánh giá cao từ khắp mọi nơi trên thế giới.
Cao nguyên trung tâm
Cao nguyên trung tâm hay Trung tâm Meseta là cao nguyên bên trong của Tây Ban Nha và là quê hương của thủ đô Madrid. Độ cao trung bình ở đây là khoảng 2.500 feet (762 mét), trời nắng và khô. Để tồn tại trong những điều kiện khô cằn này, nho được đặt cách xa nhau và mọc sát mặt đất. Thế nên những giống nho như Tempranillo, Garnacha, Albillo, Petit Verdot được trồng rất phổ biến ở đây
Các vùng vang được nhiều người biết đến như Mérida, Uclés, Vinos de Madrid vẫn đang trong thời kỳ phát triển và đem lại nhiều triển vọng cho ngành sản xuất rượu vang của nước nhà.
Khu vực phía Nam(Andalucía)
Andalucía là nơi nóng và khô nhất Tây Ban Nha nổi tiếng với những vùng rượu vang như Sherry, Sierras de Málaga, Montilla-Moriles cùng những giống nho Palomino, Pedro Ximénez, Muscat de Alexandria
Do có những cơn gió, độ ẩm, đất và thay đổi theo mùa độc đáo nên loại rượu Sherry- một trong những loại rượu lâu đời nhất trên thế giới và mang đậm dấu ấn văn hóa rượu vang Tây Ban Nha đều đến từ các vườn nho xung quanh Jerez de la Frontera và các thị trấn ven biển gần đó của Puerto de Santa Maria và Sanlúcar de Barrameda, ba thị trấn này tạo thành ba điểm của cái được gọi là ‘Tam giác Sherry’.
Cảm hứng của Pablo Picasso cho phong trào lập thể đến từ thời ông ở thị trấn DO Terra Alta của Horta de Sant Joan, cách Barcelona hai giờ rưỡi lái xe về phía nam và gần thị trấn biên giới Catalan Tortosa. Picasso đã dành thời gian ở đó trong khi ông đang phân chia thời gian của mình giữa Barcelona và Paris bắt đầu từ năm 1901. Trên thực tế, trong nhiều bức tranh của Picasso, bạn có thể thấy các yếu tố của người dân từ các thị trấn, và cả những vườn nho nơi ông đôi khi ngủ vào ban đêm. những ngôi sao.
Hệ thống kiểm soát chất lượng rượu vang
Vì Tây Ban Nha là một phần của Liên minh Châu Âu nên hệ thống ghi nhãn rượu vang khá giống với của Pháp và Ý. Hệ thống kiểm soát chất lượng sẽ được xếp theo thứ tự chất lượng tăng dần là:
Vino de Mesa: là rượu để bàn cơ bản được làm trong những vườn nho chưa được phân loại, có thể được pha trộn và không mang hơi hướng cổ điển.
Vino de la Tierra: là rượu để bàn có nguồn gốc địa lý, giống nho xác định, hầu hết thường từ một khu vực tự trị rộng lớn (ví dụ: Vino de la Tierra de Catalunya)
DO (Denominación de Origen): là loại rượu vang đáp ứng đủ các điều kiện về phạm vi, nguyên tắc và công thức sản xuất dưới sự quản lý chặt chẽ của hội đồng rượu vang.
DOCa (Denominación de Origen Calificada) là rượu chất lượng cao nhất có Chỉ định Xuất xứ và đã là rượu đạt hạng DO trong thời gian dài.
Chuyên mục hệ thống phân loại rượu vang ở Tây Ban Nha cũng đã khép lại chuyến hành trình khám phá rượu vang Tây Ban Nha của chúng ta rồi. Nếu cảm thấy yêu thích loại rượu vang của quốc gia này bạn hãy tích cực đóng góp ý kiến hay chia sẻ nhiều hơn về kinh nghiệm về rượu vang Tây Ban Nha để Xwine có thêm nguồn ý tưởng cho ra nhiều bài viết về chủ đề này nhé.
THÔNG TIN LIÊN HỆ
Zalo: 0379930926
Hotline: 0937933636
Facebook Fanpage: Xwine.vn
Tiktok: Xwine.vn
Website: Xwine- Make a moment last forever !
